19 – 20 tydzień to półmetek ciąży. Maluch nadal się rozwija i udoskonala działanie wykształconych już całkowicie organów. Samopoczucie matki może być nieco obniżone z powodu znużenia i osłabienia.
Na ten okres przypada kolejna kontrolna wizyta położnicza. Poprzedzi ją pomiar ciśnienia tętniczego i masy ciała.
W trakcie spotkania lekarz bada pacjentkę ginekologicznie oraz ocenia wyniki zleconych poprzednio badań laboratoryjnych. Zazwyczaj jest to morfologia krwi i badanie ogólne moczu. W przypadku kobiet, u których w pierwszym trymestrze stwierdzono niski poziom TSH, ponownie oznacza się jego wartość.
W 19 i 20 tygodniu ciąży rozwój malucha w łonie matki nie słabnie. Dziecko w tym czasie osiąga już wagę wahającą się pomiędzy 250 a 300 gramów. Od czubka głowy do końca pupy mierzy około 16-17 centymetrów, jest zatem wielkości sporego banana.
Co się dzieje z dzieckiem?
Większość kobiet w tym czasie ciąży pewnie rozróżnia już ruchy płodu. Jeśli jednak wydaje Ci się, że jeszcze nadal nic nie czujesz, nie wpadaj w panikę! Natura to nie rachunki i tabelki, każda kobieta jest inna. Być może to, co bierzesz za ruchy jelit czy burczenie w brzuchu, to właśnie Twoje dziecko. Zjedz coś słodkiego, połóż się na brzuchu, uspokój się i wycisz – w hałasie i biegu codziennego aktywnego życia łatwo przeoczyć delikatne jeszcze kopnięcia. Jeśli mimo tego nadal jeszcze nic nie wyczuwasz, powiedz o tym lekarzowi na wizycie – widok maleństwa na monitorze USG intensywnie podskakującego i rozdającego kopniaki powinien Cię uspokoić. Dziecko rusza się prawidłowo, a Ty już niedługo na pewno sama tego doświadczysz.
Na sposób, w jaki kobieta odczuwa ruchy płodu zdecydowany wpływ ma także ilość wód płodowych. W tym czasie ciąży produkcję płynu owodniowego całkowicie przejęły już nerki płodu. We wcześniejszych tygodniach jego ilość była częściowo uzależniona także od produkcji kosmków oraz błon płodowych. Oczywiście, nadal za pozbywanie się szkodliwych produktów przemiany materii płodu odpowiedzialne są łożysko oraz nerki matki.
Dziecko nie tylko intensywnie rośnie i ćwiczy swoją koordynację nerwowo-mięśniową, ale także coraz mocniej doskonali swój kontakt ze światem. W odpowiedzi na zmiany temperatury, oświetlenia, głośne dźwięki czynność serca dziecka przyśpiesza. Maluch zaczyna poznawać uczucie niepokoju i pobudzenia. Często udzielają mu się emocje matki. Niezwykle ważna jest więc higiena życia psychicznego kobiety ciężarnej. Wiadomo, że nie da się z naszego życia całkowicie wyeliminować stresu, jednakże należy dołożyć wszelkich starań, aby zrównoważyć go okresami wypoczynku, wyciszenia, relaksu.
Co słychać u mamy?
W tym czasie zmienia się także ciało matki. Na pierwszy rzut oka widać coraz bardziej okazały brzuszek. Brzuch będzie już wyraźnie zaokrąglony i, nie ukrywajmy, coraz cięższy. Te dodatkowe kilogramy sprawią, że coraz trudniej będzie przyszłej matce ćwiczyć na zajęciach fitness. Przełom 19 i 20 tygodnia ciąży jest zatem dobrym momentem, żeby zacząć rozglądać się za zajęciami przeznaczonymi tylko i wyłącznie dla kobiet w ciąży. Jeśli są one organizowane przez klub fitness, do którego ciężarna uczęszcza, nie ma potrzeby go zmieniać. Jednak jeśli nie ma on w ofercie tego typu lekcji, lepiej jest poszukać miejsca, które się w nich specjalizuje.
Wiele kobiet na tym etapie ciąży ponownie zaczyna odczuwać zwiększone zmęczenie i znużenie. Powodem gorszej tolerancji wysiłku może być tak zwana fizjologiczna anemia ciężarnych. Organizm kobiety przygotowując się do utraty krwi podczas porodu, zaczyna systematycznie zwiększać jej objętość. Na początku jednakże rośnie głównie ilość osocza, czyli płynnej części krwi krążącej. Elementy morfotyczne, to znaczy m.in. krwinki czerwone zaczynają przyrastać później. I stąd bierze się tak jakby rozwodnienie krwi na tym etapie, co objawia się spadkiem stężenia hemoglobiny w badaniach.
Inne zauważane zmiany w organizmie ciężarnej dotyczą skóry. Rosnąca ilość barwnika melaniny powoduje widoczne pociemnienie brodawek sutkowych, znamion czy piegów. Mogą też pojawić się nowe przebarwienia. Najbardziej charakterystycznym jest cienka ciemna kreska idąca w dół od pępka tzw. linea nigra. Wszystkie te zmiany wycofają się po ciąży. Niestety, czasami mogą pojawić się także trwałe zmiany. Ostuda ciężarnych, czyli jasnobrązowe przebarwienia na policzkach, czole, czasami także górnej wardze pozostaną do końca życia. Mogą jedynie lekko zblednąć.
Zadbaj o siebie i dziecko
Kolejna wizyta kontrolna w ciąży i kolejne podstawowe badania laboratoryjne – morfologia krwi i badanie ogólne moczu. Fizjologiczna anemia ciężarnych jest bezpieczna, niemniej jednak lekarz musi czuwać nad głębokością spadku wartości hemoglobiny! Pacjentki leczące się z powodu choroby tarczycy oraz te, u których w I trymestrze TSH wyszło niskie, muszą ponownie skontrolować funkcjonowanie gruczołu tarczowego. Tyreotoksykoza ciężarnych (czyli obniżone wartości TSH) powinna już minąć – w przeciwnym razie konieczne może być wdrożenie leczenia. Oczywiście podczas wizyty położniczej skontrolowane zostaną także: waga pacjentki, ciśnienie tętnicze, wygląd i konsystencja szyjki macicy, napięcie i pozycja trzonu macicy.