Badania prenatalne dostarczają nam informacji o zdrowiu nienarodzonego jeszcze dziecka oraz o prawidłowości przebiegu ciąży, dlatego powinny być wykonywane u WSZYSTKICH ciężarnych niezależnie od ich wieku czy stanu zdrowia.
Wstępna ocena ciąży
W znakomitej większości badania prenatalne uspokajają – wszystko jest OK i można poświęcić czas na kompletowanie wyprawki, przygotowywanie pokoju dla maleństwa czy zintensyfikowanie ostatnich chwil życia małżeńskiego tylko we dwoje.
Dzięki informacjom uzyskanym podczas badań kobieta wie, że może bezpiecznie ćwiczyć, uprawiać sport czy podróżować.
Dowiedz się o wstępnej ocenie ciąży z artykułów: USG wczesnej ciąży oraz USG 12 tydzień ciąży
Ryzyko niewydolności szyjki macicy
Niektóre groźne dla ciąży sytuacje mogą być nieme klinicznie, tzn. mogą nie dawać żadnych dolegliwości czy sygnałów, że coś jest nie tak. Dzieje się tak np. przy niewydolności szyjki macicy – rosnące w jamie macicy dziecko wraz z łożyskiem i wodami płodowymi coraz mocnej uciska na niewydolną szyjkę, która skraca się powoli i rozwiera, co w końcu doprowadza do porodu przedwczesnego.
Dzięki badaniu sondą dopochwową i ocenie długości kanału szyjki, które wykonuje się podczas badania USG w 22 tygodniu ciąży, możemy oszacować ryzyko wystąpienia takiego powikłania i odpowiednio wcześniej zacząć działać. Podczas tego samego badania możemy także wykluczyć obecność łożyska przodującego, tzn. pokrywającego ujście wewnętrzne. Patologia taka może być bardzo groźna – długo bezobjawowa może dać znać o sobie dopiero masywnym krwotokiem w 3 trymestrze ciąży.
Dowiedz się o celu i przebiegu badań USG w 22 i 32 tygodniu z artykułu: USG 22 i 32 tydzień ciąży
Ryzyko preeklampsji
Inna poważna choroba, która ujawnia się dopiero w późnej ciąży to preeklampsja. Może być bardzo groźna zarówno dla matki, jak i dla płodu.
Jedynym działaniem, które możemy podjąć u zagrożonych jej wystąpieniem kobiet, to zastosowanie małych dawek Aspiryny. Ale suplementację trzeba zacząć przed 16 tygodniem, inaczej nie przynosi rezultatów.
Jak rozpoznać kobiety zagrożone wystąpieniem preeklampsji parę miesięcy przed pierwszymi objawami choroby? Z pomocą przychodzą tu między innymi testy biochemiczne wykonywane podczas badania USG 1 trymestru
Testy przesiewowe
Test PAPP-A kojarzony jest głównie z oceną ryzyka chorób chromosomalnych, takich jak zespół Downa.
Ryzyko wystąpienia takich schorzeń związane jest z wiekiem matki, ALE.. większość chorych dzieci rodzi się młodym matkom, w rodzinach, gdzie nie ma żadnych czynników ryzyka! Tłumaczy to statystyka – zdecydowana większość ciężarnych to kobiety młode. Dlatego sam wiek nie jest dobrym czynnikiem wskazującym, komu należy zrobić badania inwazyjne – jedyne pozwalające wykryć choroby chromosomalne.
Dlatego wymyślono testy przesiewowe. Są one przeznaczone dla WSZYSTKICH kobiet w ciąży. Wykonuje się je w 1 trymestrze ciąży. (USG 12 tydzień ciąży, test PAPP-A, testy wolnego DNA).
Pacjentki, którym testy przesiewowe wyjdą pozytywnie (wysokie ryzyko), kierowane są do amniopunkcji lub biopsji trofoblastu.
Dowiedz się więcej o testach nieinwazyjnych z artykułu: Testy nieinwazyjne